Landesgeschichtliches Informationssystem Hessen

Regesten der Landgrafen von Hessen

1314 November 25

Landgraf Otto nimmt an der Krönung König Friedrichs in Bonn teil

Regest-Nr. 9615

Überlieferung | Regest | Originaltext | Nachweise | Textgrundlage | Zitierweise
Überlieferung
Ausfertigung: Haus-, Hof- und Staatsarchiv Wien.
Drucke: MGH Constitutiones 5: Schwalm, 1313 - 1324, S. 115, Nr. 118.
Regesten: Regesten der Erzbischöfe von Köln 4, S. 193f. Nr. 884; Westfälisches Urkundenbuch 11, 2, S. 669, Nr. 1162.
Regest
Erzbischof Heinrich von Köln teilt den Getreuen des Reiches mit, dass er den zu Frankfurt zum König gewählten Herzog Friedrich von Österreich, den die Bürger von Aachen nicht in ihre Stadt eingelassen hätten, im Minoritenkloster zu Bonn gesalbt und gekrönt habe. Zeuge dabei u.a. Landgraf Otto von Hessen.
Originaltext
In Dei nomine amen.
Henricus Die gracia sancte Coloniensis ecclesie archiepiscopus sacri imperii per Italiam achicancellarius magnificis principibus, proceribus, nobilibus, ministerialibus, castrensibus, civibus et universis sacri Romani imperii fidelibus, ad quos presentes littere pervenerit infrascriptorum cognoscere veritatem.
(1) Alias vacante Romano imperio seu regno per mortem inclite memorie domini Henrici quondam Romanorum imperatoris et de communi voluntate principum ius in eleccione futuri Romanorum regis habencium ad eleccionem dicti regis die videlicet crastino beati Luce ewangeliste proxime preterito apud Frankenvort assignato, ibidem eadem die sic assignata et in loco eodem debito videlicet Frankenvort ab illustribus Rudolpho comite palatino Reni duce Bawarie, habente illa vice per litteras nostras patentes potestatem pro nobis eligendi, ac Rudolpho duce Saxonie, qui in possessione iuris vel quasi eligendi fuit et est et progenitores sui fuerant a tempore, cuius memoria in contrarium non existit, ac Henrico duce Carinthie vero herede et rege Bohemie illustris princips dominus Fredericos dux Austrie in Romanorum regem eligebatur. Deinde idem Fredericus sic electus comparens coram nobis, eleccionem suam per nos acceptam haberi seque in regem Romanorum ungi et coronari peciit cum instancia debita et consueta. Nos autem, ne per repentinam manus imposicionem contra doctrinam apostoli quicquam in hac parte facere perperam videremur, illustrem Ludewicum ducem Bawarie, qui, ut ad nos pervenit, eiusdem Frederici a quibusdam aliis principibus se asseruit coelectum, omnesque, qui se dicto Frederico opponere vellent vel sibi in Romano regno ius pocius vendicarent, citari fecimus coram nobis ad certos diem et locum ad docendum de iure, si quod eis competeret in regno memorato. Cives eciam Aquenses interim per sollempnes nostros nuncios et speciales primo, secundo et tercio ad eos transmissos requiri fecimus, ut nos intromisissent pro coronacione huiusmodi Aquis facienda, ut est moris. (2) Die itaque supradicta sic per nos eidem Ludewico et aliis oppositoribus ipsius Frederici prefixa nec ipse Ludewicus nec aliquis alter per se vel per alios coram nobis comparuerunt nec proponi quicquam fecerunt, quare ipsi Frederico in premissis nostrum non deberemus officii debitum inpetiri. Quia igitur invenimus dictum Fredericum rite electum utpote a veris principibus predictis et die ac loco prefixis Ludewici eleccionem, si qua fuit, ex postfacto die sequenti et non de communi consensu principum prorogata et eciam eleccione dicti Frederici tamquam priori non cassata de facto attemptatam, et quia dicti cives Aquenses sic a nobis requisiti nos intromittere inprovide recusarunt, nos ne propter rebellionem in sacri Romani imperii et reipublice, immo tocius christianitatis dispendium coronacio eadem plus debito differretur, et eciam (quia) ex privilegiis sedis apostolice nobis et ecclesie nostre concessis infra nostram dyocesim vel provinciam, ubi nobis expediens videbitur, electos in Romanorum reges pro tempore possumus coronare, que quidem privilegia ante ipsam coronacionem et in eadem clero et populo presentibus sub veris stilo, filo et bulla, ne quis putare posset, dictam coronacionem eo, quia Aquis non fiebat, minus fore validam, fecimus sollempniter publicari, eundem Fredericum ipsa die beati Katerine virginis in opido nostro Bunnensi, quod est infra nostram dyocesim, in Romanorum regem unximus et coronavimus in futurum imperatorem dante Domino promovendum, adhibitis circa coronacionem eandem sollempnitatibus debitis et consuetis, episcopis et nobilibus ac proceribus multis presentibus in dicto loco.
(3) Quam unccionem et coronacionem sic per nos, qui habemus de iure et de consuetudine, ut est dictum, coronacionem et non alius facere antedictam, eidem Frederico impensam ad singulorum et universorum vestrorum noticiam deducimus vobisque eandem notificamus per presentes. Rogantes et requirentes vos omnes et singulos, ut dicto domino nostro et vestro domino Frederico tamquam vero Romanorum regi fidelitatis debitum prestantes eidem obediatis et intendatis, prout Romanorum regibus predecessoribus suis fieri et obediri est consuetum, ut vestra ex hoc possit suo tempore fidelitas, quam ipsi imperio tenemini, merito commendari.
(4) In cuius rei testimonium presentes litteras nostrum et dicti rudolphi ducis Saxonie ac capituli Bunnensis, cui de horum veritate constat, sigilla presentibus sunt appensa et nichilominus ad ampliorum premissorum veritatem ea per notarium publicum infrascriptum in hanc formam publicam redigi mandavimus suoque signo signari.
Actum in monasterio fratrum Minorum, in presencia illustrim Rudolphi ducis Saxonie, Ottonis lantgravii terre Hassye domini, Eng(elberti) de Marka, Gerlaci, Henrici, Emechonis de Nassowe, Symonis et Iohannis de Spanhem, Roperti de Virneburg, Dytheri de Katzenellenbogen comitum, Henrici Bunnensis, Hartradi de Merenberg Wetflariensis, Heydenrici Sancti Severini Coloniensis prepositorum necnon nobilium virorum Gerlaci de Lympurg, Henrici de Lewenberg et Iohannis de Dollendorp et comitum de Toneburg dominorum et Iohannis de Sowenhem scolastici Bunnensis et quam plurium aliorum fidedignorum. Anno Domini MCCC quartodecimo, indictione XIII, vicesima quinta die mensis Novembris que fuit dies beate Katerine virginis.
Et nos Rudolphus Dei gracia dux Saxonie presentes recognoscentes, quia premissis interfuimus, ea vera esse, sigillum nostrum in eorundem evidenciam duximus hiis litteris qpponendum, sub data et die predictis. [...]
Nachweise

Aussteller

Köln, Erzbischöfe, Heinrich II. von Virneburg

Zeugen

Hessen, Landgrafen, Otto I.

Weitere Personen

Österreich, Herzöge, Friedrich der Schöne · Friedrich III., König, siehe Österreich, Herzöge, Friedrich der Schöne · Pfalz, Kurfürsten, Rudolf I., der Stammler · Sachsen-Wittenberg, Herzöge, Rudolf I. · Kärnten, Herzöge, Heinrich VI. · Ludwig der Bayer, Kaiser · Mark, Grafen, Engelbert II. von der · Nassau-Hadamar, Grafen, Emicho I. · Nassau-Weilburg, Grafen, Gerlach I. · Nassau-Siegen, Grafen, Heinrich III. · Sponheim-Kreuznach, Grafen, Simon II. · Sponheim-Kreuznach, Grafen, Johann II. · Virneburg, Grafen, Rupert · Katzenelnbogen, Grafen, Dieter VII. · Bonn, Heinrich · Merenberg, Hartrad [II.] von · Köln, St. Severin, Pröpste, Heidenreich · Saulheim, Johann von · Limburg, Gerlach [II.] von · Löwenberg, Heinrich von · Dollendorf, Johann von

Weitere Orte

Frankfurt a.M., Königswahl · Aachen (Lkr. Städteregion Aachen/Nordrhein-Westfalen) · Bonn (Nordrhein-Westfalen), Minoritenkloster · Wetzlar · Pfalz, Kurfürsten · Böhmen, Könige · Kärnten, Herzöge · Nassau, Grafen · Sponheim, Grafen · Katzenelnbogen, Grafen · Köln (Nordrhein-Westfalen), St. Severin

Sachbegriffe

Reiche · Könige · Königswahl · Bürger · Städte · Klöster · Minoriten · Königssalbung · Königskrönung

Textgrundlage

Regest

OV

Stückangaben

Westfälisches Urkundenbuch 11

Original

MGH Constitutiones 5

Zitierweise
Landgrafen-Regesten online Nr. 9615 <https://www.lagis-hessen.de/de/subjects/idrec/sn/lgr/id/9615> (Stand: 28.03.2024)